In verschillende van mijn vorige overdenkingen heb ik het belang onderstreept om in ons geloofsleven niet te steunen op ons gevoel of onze ervaring maar op het woord van God. Alles wat zijn woord over ons zegt is de waarheid, of wij dit nu wel of niet ervaren/beleven in onze gevoelens.
Vandaag wil ik deze kwestie echter benaderen vanuit een ander standpunt. Het standpunt van onze ervaring. Immers als datgene wat Gods woord over ons zegt de waarheid is, dan zou het toch wel vreemd zijn als wij daar niets van ervaren? Als God zegt in zijn woord dat je een nieuwe schepping bent en dat het oude voorbij is, dan kan het toch niet anders dat je daar ook iets van ervaart in je leven? Als God ons zijn Heilige Geest heeft gegeven, dan moet daar toch ook iets van te merken zijn in onze ervaring?
Wij moeten oppassen, dat wij van het geloof niet iets steriels maken. Iets verstandelijks, waarbij onze gevoelens en ervaringen buiten beschouwing gelaten worden. Soms lijkt het daar op. Alsof geloven een soort theologische opleiding is in kennis van de Bijbel, waarbij wij ons steeds verder ontwikkelen in het ontrafelen van Gods geheimenissen. Zeer interessant, maar jammer genoeg niet voor iedereen weggelegd.
Nee het geloof raakt wel degelijk ook onze ervaring (onze beleving). Het is een hartezaak en raakt ons hele wezen. Als wij bijvoorbeeld vervuld worden van de Heilige Geest, geeft dit ook blijdschap en vrede (emotie in onze ziel) en kunnen wij ook lichamelijk tot rust komen.
Zo lezen we ook in de Bijbel dat het duidelijk zichtbaar is wanneer mensen de Heilige Geest ontvangen. Er gebeurt iets! De mensen ervaren iets! Zo lezen we in Handelingen 2:13, bij de uitstorting van de Heilige Geest, dat de omstanders denken dat de gelovigen dronken zijn. Doordat zij vervuld werden met de Heilige Geest begonnen zij in andere talen te spreken. En wij weten allemaal hoe dronken mensen praten. Het is niet om aan te horen. Maar er gebeurde iets. Een ervaring die voor iedere omstander zichtbaar was. Ook op andere momenten waarop mensen de Heilige Geest ontvangen is dit duidelijk zichtbaar voor de omstanders (zie bv: Hand.10:44-46; Hand.19:6).
Maar het gaat mij nu niet om het spreken in tongen of wonderbaarlijke tekenen. Waar het me om gaat is: als je de Heilige Geest ontvangt, kan het niet anders dat er iets verandert in je leven. Er is een ervaring, een beleving.
Als je een kind van God bent, dan is dit ook een werkelijke ervaring voor je. Als je geen enkele ervaring hebt, dan mag je gerust in twijfel trekken of je wel een kind van God bent. In Rom.8:15-16 spreekt Paulus ook van ervaringen die ik onder de aandacht zou willen brengen.
Want gij hebt niet ontvangen een geest van slavernij om opnieuw te vrezen, maar gij hebt ontvangen de Geest van het zoonschap, door welke wij roepen: Abba, Vader. Die Geest getuigt met onze geest, dat wij kinderen Gods zijn.
Paulus spreekt hier over drie ervaringen die de Heilige Geest in ons bewerkt. Drie ervaringen die mijns inziens onmisbaar zijn voor een gelovige.
De eerste ervaring beschrijft Paulus met de woorden: een geest van slavernij om opnieuw te vrezen. Het woordje opnieuw duidt er op dat de gelovigen deze geest van slavernij om te vrezen, vroeger gehad hebben. Het is de ervaring die achter hen ligt en die zij nu dus niet meer zouden moeten hebben.
Het is de situatie waarin mensen door de Heilige Geest overtuigd worden van hun zonden. Dat geeft angst. Angst voor God om veroordeeld te worden. Het is eerste werk van de Geest als mensen tot geloof komen. Je ontdekt wie je bent in het licht van de wet God, en je voelt je schuldig over het egoïstisch leven wat je tot nu toe geleefd hebt. Vroeger zag je het niet, want je leefde in het duister en er was geen licht wat jouw vuil aan het licht bracht. Maar de Geest bracht het licht van Gods wet in je leven, en deze bracht al je vuiligheid aan het licht. De volmaakte wet van God wilde jou als een tuchtmeester ergens anders brengen (Gal.3:24). En wel bij Hem die jou bevrijdt van schuld en verlost! Bij Christus!
En tussen twee haakjes: is het niet vreemd dat veel gelovigen leven alsof zij nog nooit bij Christus gearriveerd zijn? Gebukt gaande onder zonde, angst en schuldgevoel?
Nee, als de mens bij Christus gearriveerd is, dan mag daar de tweede ervaring zijn die de Heilige Geest bewerkt. Door de Heilige Geest roept (letterlijk: schreeuwt) de gelovige: Abba, Vader! Abba, je zou ook kunnen zeggen: Papa. Dat is het woord voor de intieme relatie tussen een kind in zijn vader.
Een heerlijke ervaring. Niet langer de ervaring van schuld. Niet langer de ervaring van gebonden te zijn aan de zonde. Nee de geest van slavernij (=gebondenheid) is vervangen door de geest van het Zoonschap. God staat niet langer tegenover je, maar je ervaart dat Hij mèt je is. Je hoort bij Hem! Je bent voortaan deel van Gods familie (Ef.2:16). Zoals Christus zelf geliefd werd door zijn Vader, zoveel houdt God ook van jou! Jij bent immers in de Geliefde (Efeze 1:6) Je mag je veilig weten bij God, want Hij is jouw papa. En als je in nood bent dan roep je tot Hem. Papa! Hij is vóór jou en niets kan je scheiden van Zijn liefde (Rom.8:38-39). Je bent een zoon van God geworden en niet langer een slaaf, gebukt onder schuld en zonde. En dit ervaar je, omdat het een werkelijkheid is. En de Heilige Geest zelf maakt het je duidelijk.
En dit is de derde ervaring. Die Geest getuigt met onze geest, dat wij kinderen Gods zijn. Eigenlijk zegt deze tekst: als je een kind van God bent, dan weet je dat (je ervaart het), omdat de Heilige Geest dit getuigt met jouw geest. En denken we nu echt dat de Heilige Geest ons iets getuigt zonder dat wij dit merken? Iets wat wij wel geloven maar niet ervaren? Het getuigen komen we ook in Hand.1:8 tegen waar Jezus zijn discipelen opdraagt om getuigen van Hem te zijn. We kennen het vervolg in Handelingen. Hun getuigenis bewerkte dat er in één dag 3000 mensen tot geloof kwamen (Hand.2:41). Het getuigenis van de apostelen was een duidelijke, krachtige verkondiging! Zij verkondigden de gekruisigde, opgestane en verheerlijkte Heer (Hand.2).
En zo verkondigt de Heilige Geest ons ook iets. Namelijk dat wij kinderen van God zijn. En onze eigen geest stemt daar mee in. Want die stem van de Heilige Geest valt niet te ontkennen of te verloochenen. Het is een duidelijk stem die je zegt: je bent een kind van God. Een zekerheid. En ja, dus een beleving.
Ja bij geloof hoort een geloofsbeleving. Niet iets waar we op drijven, maar wèl iets wat er is.
Voetnoot: Alle Bijbelteksten in deze overdenking zijn ontleend aan: Vertaling 1951 in opdracht van het Nederlands Bijbelgenootschap bewerkt door de daartoe benoemde commissies , © Nederlands Bijbelgenootschap, 1951